Bilgi ve iletişim teknolojileri, bilgiye ulaşılmasını ve bilginin oluşturulmasını sağlayan her türlü görsel, işitsel basılı ve yazılı araçlardır. Ayrıca, insanlık tarihinde az sayıda teknoloji, bilgi ve iletişim teknolojileri kadar insan yaşamını etkilemiştir.
Bilginin toplanmasını, işlemesini, depolanmasını, ağlar aracılığı ile bir yerden bir yere iletilmesini sağlayan iletişim ve bilgisayar teknolojilerini de kapsayan bütün teknolojiler “Bilgi Teknolojisi” olarak adlandırılmaktadır.
İletişim teknolojisi, mesajların bir yerden bir yere hızlı iletilmesine olanak sağlamakta, bilgisayar teknolojisi ise hesaplama ve bilgi işleme yeteneklerimizi milyonlarca kere artırmaktadır.
Bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanırken, bilgiye ulaşmamızda bizlere yardımcı olacak web tarayıcıları, eklentiler, arama motorları, ansiklopediler, çevrimiçi kütüphaneler ve sanal müzeler kavramlarını biraz açarsak daha verimli olacaktır.
Web Tarayıcıları
Bir web tarayıcısı işletim sisteminin en gözde elemanlarındandır. Kullanıcıların ağ sunucuları üzerinde yer alan web sayfalarını açmayı sağlayan yazılımdır. Açılan sayfada aranan nesneyi arar bulur, sık kullanılanlar ve geçmiş listesi yapar. Çokluortam dosyalarını oynatır ve kaydeder, belgeleri basar, çevrimdışı çalışabilir.
İnternet Explorer: Microsoft tarafından geliştirilen bir internet tarayıcısıdır. Günümüz kullanıcılarının en çok kullandığı internet tarayıcısıdır. Kullanımı oldukça sade ve basittir.
Microsoft Edge: Windows 10 için tasarlanmış ve varsayılan olarak gelen yeni bir web tarayıcısıdır.
Mozilla Firefox: Mozilla firefox kısa adıyla mozilla günümüz kullanıcılarına hitap eden başka bir web tarayıcısıdır. XUL kullanıcı ara yüzü dili ile yazılmış bir açık kaynak yazılımıdır.
Yandex: Online olarak bilgi arayan herkes için geliştirilmiş, kullanıcılarına internette bilgi aramalarını sağlayan arama motoru ve bilgi portalıdır. Yandex bunların dışında haberler, e-posta, harita, oyun gibi birçok farklı online servisi de beraberinde sunuyor.
Opera: Opera web tarayıcısı birçok işletim sistemi ile uyumlu olarak çalışmaktadır. Diğer web tarayıcıları gibi kullanımı kolaydır. Opera küçüklüğü ve hızlılığıyla pek çok düzlemde çalışabilmektedir.
Google Chrome: Google tarafından geliştirilmiş bir web tarayıcısıdır. Oldukça basit ve kullanımı kolaydır. Diğer web tarayıcılara göre daha hızlı çalışmaktadır. Microsoft windows için çıkarılan sürümü 2 Eylül 2008 tarihinde piyasaya sürülmüştür.
Safari: Safari Apple’ın geliştirdiği bir web tarayıcısıdır. Tarayıcı Mac Os işletim sisteminde kullanılmak için tasarlanmıştır. Ama 2007 yılında microsoft kullanıcıları içinde beta sürümü çıkarılmıştır. Oldukça kullanışlı bir web tarayıcısıdır.
Önemli web tarayıcılarında ortak olarak bulunan özellikler:
Önceki ve ilerideki siteye gitmek için İleri ve Geri tuşları.
Tarihçe, daha önce ziyaret edilen siteleri gösterir.
Mevcut sayfayı yeniden yüklemek için Yenile butonu
Uğraşıyı durdurmak için Dur butonu. Bazı tarayıcılarda dur butonuyla yenileme butonu birleşmiştir.
Ana sayfaya dönmek için Home butonu.
İstenilen siteye girmek ve görüntülemek için Adres Çubuğu
Uğraşının yüklenirken ilerlemesini ve aynı zamanda imleçle üzerine gelindiğinde URL bağlantıları görüntüleyen ve sayfa yakınlaştırma özelliği olan Durum Çubuğu
Ayrıca önemli web tarayıcıları web sayfası içinde arama özelliklerine sahiptirler.
Arama Motorları
Sunduğu hizmetlerle ve servislerle internet kullanıcıları için bir arama motorundan çok daha fazlası haline gelen Google, 1998 yılından bu yana kullanılıyor. Amacı en iyi kullanıcı deneyimini sunmak olan Google’ın aylık tekil ziyaretçi sayısı 30.7 milyardan fazla. En çok trafiği ABD, Hindistan ve Brezilya’dan alan Google, dünyada olduğu gibi ülkemizde de en fazla kullanılan arama motorudur.
Arama motorları arasında büyük bir pazar payına sahip olmasa da kendisine ait servisleriyle ve çoklu dil desteğiyle oldukça ön plandadır. En fazla trafiği ABD, Rusya ve Çin Halk Cumhuriyeti’nden alan Yandex’in aylık ziyaretçi sayısı 19.3 milyondur.
“Seni takip etmeyen arama motoru” sloganıyla hizmet veren duckduckgo.com kullanıcılarının bilgilerini saklamıyor ve kullanıcıları reklamlarla takip etmiyor. 2008 yılından bu yana kullanılmaktan olan bu arama motorunun aylık ziyaretçi sayısı 130.1 milyon ve en çok ziyaretçiyi ABD, Almanya ve Britanya’dan alır.
1995 beri kullanılan ask.com, kullanıcıların indirdiği dosyalara yerleşmesiyle biliniyor. ABD, Hindistan ve Brezilya’dan aldığı yoğun trafik ile aylık tekil ziyaretçi sayısı 590.9 milyona ulaşmıştır.
Microsoft’un sunduğu bir hizmet olan Bing, arama motoru alışkanlıklarını değiştireceği iddiasıyla sektöre adım atmıştır. En fazla trafiği ABD, Çin ve Fransa’dan alır. Aylık tekil ziyaretçi sayısı 1.1 milyar olan bing.com kullanılmaya başlandığından bu yana oldukça iyi yol kat etmiştir.
Doksanlı yılların sonunda yaptığı çıkış ile bir anda büyük bir popüleriteye ulaşan Yahoo, rakiplerinin yeniliklerine ayak uyduramadı ve küçülme yoluna girdi. Ancak hala arama motorları listesinin üst sıralarda yer alıyor çünkü Microsoft’tan ve Google’dan destek alıyor. ABD, Hindistan ve Brezilya’da yoğun bir trafiği bulunan Yahoo’nun, aylık ziyaretçi sayısı 6.6 milyon civarındadır.
İnternetteki Ansiklopediler
Gelişen dijital teknoloji, ansiklopedileri sayfalardan ayırarak bilgisayar ekranlarına taşımaya başladı bile. Günümüzde internet üzerinde yayınlanan çok sayıda “online” ansiklopedi bulmanız mümkün. İşte, bahsettiğimiz “online” ansiklopedilerden birkaçı;
Online(Elektronik) Kütüphaneler
Teknolojinin hızla gelişmesi birçok alanda verilen hizmetlerin boyutunun ve şeklinin değişmesine neden olmaktadır.
Online kütüphaneler sayesinde, bilgiye Internet aracılığıyla kolayca erişim sağlanır.
Elektronik kütüphanecilik kütüphanelerin yaygınlaşmasına, evlerimize taşınmasına, daha etkin ve yoğun kullanılmasına bir fırsat oluşturmaktadır.
http://kutuphane.istanbul.edu.tr/
Sanal Müzeler
Sanal Müze, müze mekanı ve müzede sergilenmekte olan eserlerin sanal ortamda aslına uygun olarak yeniden inşası ve izleyiciye klavye ve/veya fare aracılığıyla bu mekanları gezerek eserleri izleme ve inceleme sağlayacak etkileşimli bir bilgisayar uygulamasıdır.
Sanal müzeler, dünya çapında erişim sağlarlar.
Sanal müzeler, doğru tasarlandıklarında uzaktan eğitim, hayat boyu eğitim amacıyla kullanabilirler.
Sanal müzeler, doğru ve güvenilir bilgi kaynaklarıdırlar.